Wymagania na lekcji KOSS

1.

I. Społeczna natura człowieka. Uczeń:

2. przedstawia zasady komunikowania się; wyjaśnia zasady skutecznej autoprezentacji – kształtowania swojego wizerunku;

I. Społeczna natura człowieka. Uczeń:

2. [wykreślony]

Rozdział I. Komunikacja i współdziałanie

Lekcja 4. O porozumiewaniu się i nieporozumieniach

• Dlaczego ze sobą rozmawiamy? (s. 22) – do Waszej decyzji
• Jak ze sobą rozmawiamy? (s. 23) – do Waszej decyzji
• Każdy chce być słuchany… (s. 23) – do Waszej decyzji
• Dobre rady: Dla mówiącego i słuchającego (s. 24) – do Waszej decyzji
• Jak mnie widzisz? Jak mnie słyszysz? (s. 24)
• Autoprezentacja narcyza (s. 25)

2.

II. Rodzina. Uczeń:

3. wyjaśnia, jak funkcjonuje gospodarstwo domowe; wymienia główne źródła jego dochodów (z działalności zarobkowej: pracy, działalności gospodarczej, umów cywilnoprawnych oraz ze świadczeń społecznych – w powiązaniu z rodzajami ubezpieczeń społecznych);
4. wymienia kategorie wydatków gospodarstwa domowego; planuje jego budżet;

II. Rodzina. Uczeń:

3. wyjaśnia, jak funkcjonuje gospodarstwo domowe; wymienia główne źródła jego dochodów i kategorie wydatków, planuje jego budżet [połączony z pkt 4)];

Rozdział II. W rodzinie i w szkole

Lekcja 2. O gospodarstwie domowym

• Jak zarabiają? (s. 53)

3.

III. Szkoła i edukacja. Uczeń:

1. przedstawia funkcje szkoły w systemie edukacji oraz strukturę polskiego systemu edukacyjnego;
2. charakteryzuje klasę szkolną, pozalekcyjne koło zainteresowań, życie szkolnej społeczności; przedstawia działania samorządu uczniowskiego; wyjaśnia, jak przeprowadzane są wybory organów samorządu szkolnego;

4. charakteryzuje oczekiwane kompetencje wybranych kategorii społeczno-zawodowych i ich miejsce na rynku pracy;
5. planuje dalszą edukację, uwzględniając własne zainteresowania, zdolności i umiejętności oraz rady innych osób i sytuację na rynku pracy.

III. Szkoła i edukacja. Uczeń:

1. przedstawia funkcje szkoły;
2. charakteryzuje klasę szkolną i życie szkolnej społeczności; przedstawia działania samorządu uczniowskiego;

4. [wykreślony]
5. [wykreślony]

Rozdział II. W rodzinie i w szkole

Lekcja 3. Szkoła – instytucja i społeczność

• Schemat: System edukacji w Polsce (s. 59)
• Wybory (s. 63)
• Zanim zagłosujesz (s. 63)
• Dobre rady: Jak przygotować wybory? (s. 63) – do Waszej decyzji

Lekcja 4. Jak żyją Polacy?

• Dlaczego tak? (s. 69)
• Ramka: Urok czy przekleństwo zmian?  (s. 69)
• Co lubię? (s. 69)
• Ramka: Sześć typów osobowości (s. 70)

4.

IV. Prawa człowieka. Uczeń:

2. wykazuje różnice między prawami a wolnościami człowieka; wymienia prawa i wolności osobiste zawarte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

4. podaje przykłady działań Rzecznika Praw Dziecka; przedstawia cele działalności Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci;

IV. Prawa człowieka. Uczeń:

2. wykazuje różnice między prawami a wolnościami człowieka (na przykładzie praw i wolności osobistych zawartych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej);

4. podaje przykłady działań Rzecznika Praw Dziecka;

Rozdział IV. Prawa człowieka

Lekcja 1. Prawo i rządy prawa

• Osobiste, czyli jakie? (s. 116) – do Waszej decyzji
• Prawo szkolne (s. 116) – do Waszej decyzji

Lekcja 3. Na straży wolności i praw

• Co mogą organizacje pozarządowe? (s. 123) – fragment dot. UNICEF-u

5.

VI. Społeczność lokalna. Uczeń:

1. wymienia zadania samorządu gminnego; przedstawia główne źródła przychodów i kierunki wydatków w budżecie gminy;
2. przedstawia, jak zorganizowany jest urząd gminy (miasta/dzielnicy); podaje, w jakim wydziale można załatwić wybrane sprawy; przedstawia możliwości załatwienia spraw poprzez e-urząd; posługuje się formularzami urzędowymi – wypełnia wniosek o wydanie tymczasowego dowodu osobistego;

VI. Społeczność lokalna. Uczeń:

1. wymienia zadania samorządu gminnego;
2. przedstawia, jak zorganizowany jest urząd gminy (miasta / dzielnicy);

Rozdział V. Nasz samorząd lokalny

Lekcja 1. Jakie są zadania samorządu Lokalnego?

• Dochody i wydatki gmin (s. 147)
• Poznajemy budżet gminy (s. 148)

Lekcja 2. Z wizytą w urzędzie gminy, powiatu i urzędzie marszałkowskim

• Wypełniamy druki urzędowe (s. 151)
• Jaki wydział? (s. 152)
• Urząd na twoim biurku (s. 152)

6.

VII. Społeczność regionalna. Uczeń:

2. wymienia zadania samorządu powiatowego i województwa;
3. podaje, w jakim wydziale starostwa powiatowego można załatwić wybrane sprawy; posługuje się formularzami urzędowymi – wypełnia wniosek o paszport (delegatura urzędu wojewódzkiego);

VII. Społeczność regionalna. Uczeń:

2. wymienia przykładowe zadania samorządu powiatowego i województwa;
3. [wykreślony]

Rozdział V. Nasz samorząd

Lekcja 2. Z wizytą w urzędzie gminy, powiatu i urzędzie marszałkowskim

• Wypełniamy druki urzędowe (s. 151)
• Jaki wydział? (s. 152)

7.

VIII. Wspólnoty narodowe / etniczne i ojczyzna. Uczeń:

2. wyjaśnia, czym obywatelstwo różni się od narodowości; przedstawia warunki nabycia obywatelstwa polskiego z mocy prawa i wymienia inne formy uznania za obywatela polskiego oraz nadania obywatelstwa polskiego; wymienia konstytucyjne obowiązki obywatela;

VIII. Wspólnoty narodowe / etniczne i ojczyzna. Uczeń:

2. wyjaśnia, czym obywatelstwo różni się od narodowości; wymienia konstytucyjne obowiązki obywatela;

Rozdział III. Małe ojczyzny i wspólne państwo

Lekcja 2. Naród i państwo

• Naród – wspólnota krwi czy kultury? (s. 83) – wybrane treści

8.

IX. Udział obywateli w życiu publicznym – społeczeństwo obywatelskie. Uczeń:

1. podaje cnoty obywatelskie (np. odpowiedzialność, troska o dobro wspólne, aktywność, przedsiębiorczość, solidarność, roztropność, tolerancja, odwaga cywilna); wykazuje, odwołując się do działań wybitnych Polaków, znaczenie ich urzeczywistnienia dla pożytku publicznego;

IX. Udział obywateli w życiu publicznym – społeczeństwo obywatelskie. Uczeń:

1. podaje cnoty obywatelskie (np. odpowiedzialność, troska o dobro wspólne, aktywność, przedsiębiorczość, solidarność, roztropność, tolerancja, odwaga cywilna); wykazuje, odwołując się do działań wybitnych Polek i Polaków, znaczenie ich urzeczywistnienia dla pożytku publicznego;

—

9.

X. Środki masowego przekazu. Uczeń:

3. przedstawia funkcje reklamy i krytycznie analizuje wybrany przekaz reklamowy;

X. Środki masowego przekazu. Uczeń:

3. [wykreślony]

Rozdział VI. Aktywność obywatelska

Lekcja 5. Środki masowego przekazu – czwarta władza

• Reklama pod lupą (s. 187)
• Uważajmy na reklamy! (s. 187)
• Zapraszamy do reklamy (s. 188)
• Reklama na opak (s. 189)

10.

XI. Demokracja w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

2. wyjaśnia zasadę suwerenności narodu; przedstawia sprawy, które mogą być poddane pod referendum; wymienia referenda ogólnokrajowe, których wyniki były wiążące, oraz referenda lokalne we własnej społeczności, które były ważne;

4. wyjaśnia zasadę pluralizmu politycznego; wymienia partie polityczne, których przedstawiciele zasiadają w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej oraz w organach stanowiących samorządu terytorialnego; przedstawia cele działania partii politycznych oraz wykazuje, że konkurują one w życiu publicznym; znajduje informacje na temat działań wybranej partii (jej struktur regionalnych lub centralnych);
5. wyjaśnia zasadę republikańskiej formy rządu; przedstawia sposób wyboru i podstawowe kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; znajduje informacje o życiorysie politycznym osób pełniących ten urząd, które wybrano w wyborach powszechnych, oraz o działaniach urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
6. wyjaśnia zasadę państwa prawa, w tym zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów; wyjaśnia podział na sądy powszechne i administracyjne oraz zasadę dwuinstancyjności postępowania sądowego; przedstawia, w jakich sprawach orzeka sąd rejonowy;

8. wyjaśnia zasadę trójpodziału władzy; objaśnia konieczność poparcia większości sejmowej dla Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej (bądź jej działań); przedstawia podstawowe kompetencje Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej; podaje imiona i nazwiska urzędujących prezesa i wiceprezesów Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej; wykazuje, że decyzje podejmowane w wybranym ministerstwie mają wpływ na życie jego rodziny;

XI. Demokracja w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

2. wyjaśnia zasadę suwerenności narodu; przedstawia sprawy, które mogą być poddane pod referendum;

4. wyjaśnia zasadę pluralizmu politycznego; wymienia partie polityczne, których przedstawiciele zasiadają w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej; przedstawia cele działania partii politycznych oraz wykazuje, że konkurują one w życiu publicznym; znajduje informacje na temat działań wybranej partii (jej struktur regionalnych lub centralnych);

5. wyjaśnia zasadę republikańskiej formy rządu; przedstawia sposób wyboru i podstawowe kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; znajduje informacje o działaniach urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
6. wyjaśnia zasadę państwa prawa, w tym zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów; wyjaśnia zasadę dwuinstancyjności postępowania sądowego;

8. wyjaśnia zasadę trójpodziału władzy; objaśnia konieczność poparcia większości sejmowej dla Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej (bądź jej działań); przedstawia podstawowe kompetencje Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej; podaje imię i nazwisko urzędującego prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej; wykazuje, że decyzje podejmowane w wybranym ministerstwie mają wpływ na życie jego rodziny;

Rozdział VII. Państwo demokratyczne

Lekcja 4. Zasady ustroju państwa

• Ramka: Referenda, czyli demokracja bezpośrednia (s. 217)
  – wybrane treści
• Referenda wiążące czy nie? (s. 217)

Lekcja 6. Prezydent i rząd, czyli władza wykonawcza w Polsce

• Prezydenci (s. 225)

Lekcja 7. Wymierzając sprawiedliwość

• Sądy, wyroki, apelacje (s. 231)
• Kto rozpatrzy tę sprawę? (s. 234) –do Waszej decyzji

Lekcja 6. Prezydent i rząd, czyli władza wykonawcza w Polsce

• Jaki minister? (s. 226)

11.

XII. Sprawy międzynarodowe. Uczeń:

2. wymienia cele działania Unii Europejskiej; znajduje informacje o życiorysie politycznym Ojców Europy oraz obywateli polskich pełniących ważne funkcje w instytucjach unijnych;
3. przedstawia podstawowe korzyści związane z obecnością Polski w Unii Europejskiej dla pracowników i osób podróżujących; znajduje informacje o wykorzystaniu funduszy unijnych w swojej gminie lub swoim regionie.

XII. Sprawy międzynarodowe. Uczeń:

2. wymienia cele działania Unii Europejskiej; przedstawia podstawowe korzyści związane z obecnością Polski w tej organizacji dla pracowników i osób podróżujących; znajduje informacje o wykorzystaniu funduszy unijnych w swojej gminie lub swoim regionie [połączony z pkt 3)].

Rozdział VIII. Polska w świecie, Polska w Europie

Lekcja 3. Wspólna Europa – jak i po co?

• Ojcowie założyciele (s. 256)