V. NASZ LOKALNY SAMORZĄD

1. Jakie są zadania samorządu lokalnego?

WYBIERZ ĆWICZENIE  GMINY W INERNECIE  RYSUJEMY PLAN  CO NAM DAJE SAMORZĄD?  BADAMY OPINIE MIESZKAŃCÓW  ZAGOSPODARUJEMY NIEUŻYTKI  GDZIE MA BYĆ WYSYPISKO ŚMIECI? PRZYSTANEK NIEPODLEGŁOŚĆ WOKÓŁ NAS AUTOSTRADA PRZEZ BEZDROŻE  KAMPANIA NA RZECZ AUTOSTRADY KOŁO BEZDROŻA 

GMINY W INTERNECIE

Podzielcie się na sześć zespołów. Waszym zadaniem będzie jak najszybsze wyszukanie odpowiednich informacji na stronach internetowych gmin i powiatu (linki poniżej). Chodzi o informacje najbardziej podstawowe z punktu widzenia przyszłych inwestorów:

  • położenie gminy i stan środowiska naturalnego;
  • mieszkańcy (liczba, przekrój wiekowy);
  • rynek pracy (pracujący, bezrobotni);
  • stan gospodarki (przemysł, usługi i rolnictwo);
  • infrastruktura komunalna (sieć wodociągowa, kanalizacyjna i gazowa, oczyszczalnie ścieków, drogi, komunikacja);
  • kultura i turystyka.

Zwycięski zespół nagrodźcie brawami!

Wejdźcie na polecane strony:

RYSUJEMY PLAN

Przygotujcie wraz z nauczycielem plan otoczenia waszej szkoły. Zaznaczcie ulice, charakterystyczne budynki (np. kościół czy ratusz) i miejsca (skwer lub parking). Przyjrzyjcie się mapie waszej gminy i zaznaczcie na niej obszar uwzględniony na waszym planie. Wskażcie kolegom i nauczycielowi, gdzie mieszkacie, gdzie jest sklep, w którym robicie zakupy, gdzie spotykacie się z rówieśnikami.

To właśnie z takich znanych nam miejsc składa się każda gmina.

Rys. Piotr Rychel

CO NAM DAJE SAMORZĄD?

Zaznacz na rysunku (np. zakreślając), a następnie wypisz przykłady zadań realizowanych przez samorząd gminy na rzecz jej mieszkańców:

Do pobrania plik w formacie PDF 

BADAMY OPINIE MIESZKAŃCÓW

Dowiedz się, jak mieszkańcy twojej gminy oceniają działalność jej władz. Przygotowując ankietę na ten temat, możesz umieścić w niej na przykład następujące pytania:

1. Jak ocenia Pani/Pan realizację przez władze samorządowe zadań gminy w dziedzinie:

A. Dostarczania wody

6             5             4             3             2             1             ?

B. Usuwania odpadów

6             5             4             3             2             1             ?

C. Dostarczania energii cieplnej

6             5             4             3             2             1             ?

D. Komunikacji miejskiej, utrzymania ulic, placów, mostów itp.

6             5             4             3             2             1             ?

E. Utrzymywania przedszkoli, szkół podstawowych.

6             5             4             3             2             1             ?

F. Utrzymywania bibliotek, teatrów i innych placówek kulturalnych.

6             5             4             3             2             1             ?

G. Utrzymywania parków i zieleni miejskiej.

6             5             4             3             2             1             ?

H. Utrzymywania obiektów sportowych.

6             5             4             3             2             1             ?

I. Zagospodarowania przestrzennego gminy.

6             5             4             3             2             1             ?

J. Ochrony porządku publicznego.

6             5             4             3             2             1             ?

Skala ocen:

6 – doskonale

5 – bardzo dobrze

4 – raczej dobrze

3 – raczej źle

2 – źle

1 – fatalnie

? – nie mam zdania


Wybraną ocenę zakreśl kółkiem

2. Co należałoby zrobić, aby zadania te były realizowane lepiej:

Zanim wręczysz ankietę rodzicom lub sąsiadom, sam/sama ją wypełnij i odpowiedz na pytania. Osobom, które będą na nią odpowiadać, wyjaśnij, że zbierasz opinie mieszkańców gminy, gdyż w szkole uczycie się o samorządzie i jego zadaniach.

Przeanalizuj dokładnie rezultaty tej minisondy i przygotuj się do przedstawienia wniosków na forum klasy. Sprawdźcie, czy opinie ankietowanych przez was osób są podobne. Jeśli się różnią, zastanówcie się, skąd mogą się brać te różnice. Podsumujcie wyniki wszystkich ankiet i opublikujcie je. Możecie wywiesić je na gazetce, stronie internetowej szkoły, a nawet wysłać do władz samorządowych oraz lokalnych mediów – z pewnością kogoś to zainteresuje!

Do pobrania plik w formacie PDF 

ZAGOSPODAROWUJEMY NIEUŻYTKI

Czy w twojej gminie istnieje jakiś niezagospodarowany budynek albo obszar? Wymyśl dla niego zastosowanie. Podczas lekcji zorganizuj razem z koleżankami i kolegami konkurs na projekt zagospodarowania nieużytków:  przedstawcie profesjonalne symulacje, rysunki, zróbcie orientacyjny kosztorys. Wyłonione w debacie najlepsze propozycje możecie przedstawić władzom gminy. A nuż wezmą je pod uwagę?


Skorzystaj z pakietu edukacyjnego, który został opracowany w ramach programu „Młody Obywatel” i dotyczył działań w przestrzeni publicznej (trzy tematy: „Rozegraj okolicę”, „Lokalni architekci” oraz „Z(a)maluj na lokalnie”). W skład pakietu wchodzą: broszura oraz zeszyty ćwiczeń.

GDZIE MA BYĆ WYSYPISKO ŚMIECI?

Czy wiesz, co się dzieje z odpadami, które wrzucasz do śmietników w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Kto jest odpowiedzialny za ich wywożenie? Kto za to płaci? Gdzie jest zlokalizowane najbliższe wysypisko śmieci. Zastanów się, gdzie możesz uzyskać informacje na ten temat? Następnie przeczytaj poniższy tekst i zabierz głos w dyskusji.

Składowanie śmieci to jeden z najtrudniejszych problemów gmin w Polsce. „Produkujemy” coraz więcej i więcej śmieci i dlatego wciąż potrzebujemy nowych wysypisk. Na ten temat nikt nie będzie się spierał – rzecz jest zupełnie oczywista. Kłopoty zaczynają się dopiero wtedy, gdy przychodzi do wyznaczenia miejsca na nowe wysypisko. Co innego bowiem uważać, że nasza gmina potrzebuje miejsca na składowanie śmieci, a co innego zgodzić się na to, by wysypisko wyznaczono blisko należącej do nas ziemi czy domu.

Na poziomie lokalnym często dochodzi do takich właśnie konfliktów między dobrem ogółu a dobrem jednostki. Jak takie dylematy rozstrzygać? Czy na przykład należy twardo obstawać przy wyznaczonej lokalizacji wysypiska, nawet jeśli oznacza to konieczność złamania oporu protestujących mieszkańców? Czy może lepiej ustąpić i poszukać innego miejsca? Tylko że najpewniej i tam będą mieszkać jacyś ludzie…

Do pobrania plik w formacie PDF 

PRZYSTANEK NIEPODLEGŁOŚĆ

Wyobraź sobie, że radni dzielnicy Śródmieście w Warszawie wystąpili z wnioskiem zmiany nazwy stacji metra Centrum na Przystanek Niepodległość. Propozycja ta wzbudziła gorące dyskusje, więc postanowili ją skonsultować z mieszkańcami. Weź udział w konsultacjach społecznych i odpowiedz na pytanie. Uzasadnij swoją odpowiedź.

Jaką funkcję w przestrzeni miejskiej powinna pełnić nazwa ulicy, ronda bądź stacji metra?

  1. informacyjno-orientacyjną, wskazującą na położenie związane z nazewnictwem ulic lub obiektów
  2. historyczną, związaną z nazwą rejonu dzielnicy
  3. symboliczną, związaną z osobą, miejscem lub datą ważnego wydarzenia.

Warto przeczytać

W dziejach Warszawy niektóre nazwy ulic i placów pojawiały się i znikały, zanim przyjęły się na dobre. Gdy w 1989 roku nastał wreszcie czas wolności, władze samorządowe zaczęły przywracać dawne nazwy pamiątkowe na miejsce wprowadzonych przez komunistyczne władze, a także upamiętniać bohaterów dotychczas zapomnianych. Propozycje nadania lub zmiany nazwy zgłaszać mogli sami mieszkańcy…

Zwyczaj nadawania ulicom nazw symbolicznych, upamiętniających osoby lub zdarzenia historyczne, rozpowszechnił się w Warszawie w drugiej połowie XIX wieku. Pierwsza nazwa pamiątkowa została nadana w 1808 roku i przetrwała tylko do roku 1814 (ulica Napoleona). Za carskich czasów wiele ulic Śródmieścia i Pragi nosiło obcobrzmiące nazwy: Berga, Kotzebuego, Aleksandrowska, Konstantynowska, Moskiewska, Petersburska. Po odzyskaniu niepodległości rosyjskich patronów zastąpiono polskimi bohaterami, a na planie miasta pojawiły się: plac marszałka Józefa Piłsudskiego, ulice: Ignacego Paderewskego, Ignacego Daszyński. Sięgnięto również do współczesnej historii: aleja Niepodległości, ulica 11 Listopada, plac Thomasa W. Wilsona, skwer Herberta Hoovera oraz ulice: Legionowa, POW, Rokitny, Rarańczy. Wiele z tych nazw po wojnie – z wiadomych względów – musiało zniknąć. Władze komunistyczne znalazły dla stołecznych ulic i placów własnych patronów. Sytuacja uległa zmianie po 1989 roku. Rozpoczął się okres wymazywania w nazewnictwie miejskim przeszłości komunistycznej. 

WOKÓŁ NAS 

Oto trzy spośród prac nagrodzonych w konkursie Komisji Europejskiej „Co się zmieniło w twoim życiu dzięki funduszom unijnym”. Zapoznaj się z nimi, a potem rozwiąż ćwiczenie poniżej.

Józefina Pęzioł, Zespół Szkół Publicznych nr 2 - Narciarska Szkoła Sportowa - Gimnazjum nr 2 w Ustrzykach Dolnych

pobierz plik 

Joanna Tomaszewska, Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Lubaniu

pobierz plik 

Paweł Łężak, Zespół Szkół Rolniczych w Żarach

pobierz plik 

 

A teraz sam/sama spróbuj odpowiedzieć na pytanie konkursowe, co się zmieniło w twoim życiu dzięki funduszom unijnym. Rozejrzyj się wokół – na pewno w pobliżu znajdziesz jakieś działania lub inwestycję współfinansowaną przez Unię Europejską. Napisz kilka zdań na ten temat.

AUTOSTRADA PRZEZ BEZDROŻE

Rola mediów przy nadzorowaniu władz gminnych to niejedna rola mediów lokalnych. Przyjrzyjmy się problemowi organizowania opinii publicznej. Podzielcie się na grupy, przeczytajcie tekst i uzupełnijcie go w zespołach.

Miasteczko Bezdróż leży w odległości 30 kilometrów od naszej granicy z Niemcami, na uboczu. Żeby do niego dotrzeć, trzeba zjechać z głównej szosy wiodącej do Bogatycza i jechać bardzo złą drogą przez 20 kilometrów na północ. Nic dziwnego, że mimo walorów krajobrazowych Bezdroża rzadko się zdarza, by ktoś przez nie przejeżdżał. A miastu bardzo by się przydał napływ turystów, ponieważ gdy zbankrutowała miejscowa fabryka maszyn, panuje w nim wysokie bezrobocie. Po fabryce pozostały co prawda wielkie hale, które mogłyby przynajmniej służyć za magazyny, jednak miejscowi przedsiębiorcy nie mają pieniędzy, aby je wykorzystać, a nikt spoza miasteczka nie jest zainteresowany magazynami położonymi tak daleko od głównej szosy.

W ubiegłym miesiącu dotarła jednak do miasta wiadomość, że planowana jest budowa autostrady do Berlina i nie wiadomo jeszcze, którędy będzie ona prowadzić. Urzędnicy Wydziału Dróg, którzy mają podjąć decyzję, rozważają dwie koncepcje – poprowadzenie autostrady tą samą trasą, którą wiedzie dziś droga do Bogatycza, lub też wykorzystanie dawnego szlaku komunikacyjnego w okolicach Bezdroża. Prawdopodobnie gdyby nie burmistrz Bezdroża, opinia publiczna dowiedziałaby się o budowie autostrady dopiero po podjęciu decyzji o jej przebiegu. Jednak burmistrz Bezdroża dostrzegł w tej sprawie wielką szansę dla rozwoju miasta. Wiedział jednak, że władzom Bogatycza również będzie zależeć na wytyczeniu autostrady w pobliżu miasta, a Bogatycz ma o wiele silniejszą pozycję ekonomiczną i polityczną w województwie. Postanowił więc przeznaczyć środki z budżetu miasta na kampanię, która przekona opinię publiczną województwa o przewadze trasy koło Bezdroża nad trasą koło Bogatycza.

Koszty obu wariantów autostrady były mniej więcej takie same. Burmistrz musiał więc znaleźć inne argumenty, które przemawiałyby za Bezdrożem przeciwko Boagtyczowi. A były to:

1. ......................................................................................................

2. ......................................................................................................

3. ......................................................................................................

Niestety, burmistrz zamożnego Bogatycza też miał silne argumenty:

1. ......................................................................................................

2. ......................................................................................................

3. ......................................................................................................

Ćwiczenie pochodzi z publikacji: Z demokracją na ty. Materiały pomocnicze pod red. Aleksandra Pawlickiego, Tomasza Merty i Alicji Pacewicz, Centrum Edukacji Obywatelskiej Warszawa 2007, s. 295-296.

KAMPANIA NA RZECZ AUTOSTRADY KOŁO BEZDROŻA

Przeczytajcie teraz tekst o kampanii zorganizowanej przez władze Bezdroża i wspólnie zastanówcie się nad tym, kto i jak kształtuje opinię publiczną.

Na początek swojej kampanii burmistrz Bezdroża zaprosił na Dni bezdroża dziennikarzy wszystkich gazet, rozgłośni radiowych i serwisów internetowych w województwie. Miasto opłaciło dziennikarzom noclegi, wyżywienie i przejazdy. W programie była również wycieczka autokarowa „Dawnym szlakiem do Berlina”. Wszyscy otrzymali bogato ilustrowane prospekty reklamujące miasto oraz egzemplarze Biuletynu Towarzystwa Miłośników Bezdroża. Okazało się przy okazji, że redaktor naczelny „Nowin Bogatycza” pochodzi z Bezdroża i jest wielbicielem zabytków tego miasta. Wyraził on gotowość stałej współpracy z Biuletynem TMB i publikacji cyklu artykułów o historii dawnego szlaku do Berlina. Redaktor „Biznesu na Kresach” napisał po pobycie w Bezdrożu artykuł o niewykorzystanym potencjale gospodarczym tego miasteczka. Największy wpływ wywarła jednak dziennikarka z „Gońca Wojewódzkiego”, która zebrała w Bezdrożu materiały na temat sytuacji dzieci z najuboższych rodzin na terenach wiejskich. Zainicjowała ona nawet akcję pomocy pieniężnej na kupno podręczników dla dzieci z okolic Bezdroża.

Nie bez wpływu na przebieg wydarzeń było również zachowanie burmistrza Bogatycza, który zaczął publicznie krytykować osoby z władz miasta bezdroże, a Dni Bezdroża określił mianem libacji za publiczne pieniądze. Prasa bardzo źle przyjęła te wypowiedzi, tym bardziej że sugestie co do alkoholowych wybryków w czasie Dni Bezdroża były nieprawdziwe.

W jednorazowo wydanym „Informatorze Miejskim” miasta Bezdroże opublikowano kilka wypowiedzi inżynierów z Krajowego Stowarzyszenia Budowniczych Autostrad, wyraźnie optujących za lokalizacją autostrady w pobliżu Bezdroża. Biuletyn ten stał się podstawą artykułu w „Gazecie z Pogranicza” pod tytułem „Dwa warianty przebiegu autostrady”. Od tego momentu problem lokalizacji autostrady stał się tematem często poruszanym w mediach lokalnych i nikt, kto o niej pisał, nie mógł już pominąć „wariantu drugiego”, ze składem celnym w dawnych magazynach fabryki maszyn w Bezdrożu.

Decyzja o lokalizacji autostrady jeszcze nie zapadła, ale wszyscy przyznają, że szanse Bezdroża są dziś bardzo poważne.

 

Ćwiczenie pochodzi z publikacji: Z demokracją na ty. Materiały pomocnicze pod red. Aleksandra Pawlickiego, Tomasza Merty i Alicji Pacewicz, Centrum Edukacji Obywatelskiej Warszawa 2007, s. 296.

Załączone dokumenty

2. Z wizytą w urzędzie gminy, powiatu i urzędzie marszałkowskim

WYBIERZ ĆWICZENIE  JAK SIĘ ZACHOWAĆ W URZĘDZIE GMINY? W „URZĘDZIE GMINY” - GRA OBYWATELSKA  LIST DO RADNEGO   

JAK SIĘ ZACHOWAĆ W URZĘDZIE GMINY?

Jeśli masz zamiar załatwić jakąś sprawę w urzędzie gminy, miasta czy powiatu – pamiętaj o swoich prawach! Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Przeczytaj zamieszczony poniżej poradnik petenta.

Rys. Julian Bohdanowicz

URZĄD MOŻE BYĆ PRZYJAZNY!

Prawo do informacji  

Możesz zapytać urzędnika o przysługujące Ci prawa i obowiązki związane z załatwianą sprawą. Jeżeli nie on zajmuje się daną problematyką, powinien wskazać osobę, która udzieli potrzebnych informacji.

Prawo do działań we własnej sprawie

Możesz zabrać głos w postępowaniu urzędowym, które Cię dotyczy. Jeszcze przed wydaniem decyzji przez urząd masz prawo wyjaśnić wszystkie fakty i okoliczności, które podlegają ocenie urzędnika, załatwiającego Twoją sprawę.

Niezbędne dokumenty

Przed złożeniem wniosku dowiedz się dokładnie, jakie dokumenty należy złożyć razem z wnioskiem w danej sprawie. Szczegółowej informacji powinien udzielić Ci urzędnik. Upewnij się w jakiej formie musisz dostarczyć te dokumenty (np. oryginały, kopie, kopie poświadczone notarialnie).

Jaka opłata skarbowa?

Urzędnik powinien Cię poinformować, czy składając wniosek trzeba uiścić opłatę skarbową, a także podać wysokość tej opłaty i wyjaśnić, jak to zrobić. Opłatę można uiścić za pomocą znaczków skarbowych zakupionych w urzędzie, na poczcie lub w banku.

Terminy załatwienia sprawy

Każdy obywatel ma prawo do terminowego załatwienia sprawy – zapytaj urzędnika, kiedy zostanie rozpatrzona twoja sprawa. Pamiętaj, że aby ten termin mógł być dotrzymany, ty musisz złożyć wszystkie niezbędne dokumenty.

Prawo do odwołania

Masz prawo odwołać się od postanowienia lub decyzji urzędu. Na każdej decyzji urząd umieszcza informację, do jakiej instancji oraz w jakim terminie można się odwołać.

Skargi i wnioski

Każdy może złożyć petycję, wniosek lub skargę dotyczącą np. ulepszenia organizacji urzędu, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom. Przedmiotem skargi może być zaniedbanie zadań przez organy, naruszenie praworządności lub interesów obywateli, a także przewlekłe załatwianie spraw.

Przestrzeganie dobrych obyczajów

Zarówno urzędnika, jak i petenta obowiązują zasady dobrego wychowania!

W „URZĘDZIE GMINY” – GRA OBYWATELSKA

W grze może wziąć udział kilka osób. Potrzebne będą kostka oraz pionki. Pola oznaczone ikonkami odpowiadają sytuacjom, które mogą się zdarzyć podczas załatwiania sprawy w urzędzie gminy. Gra do pobrania w formacie PDF.

W urzędzie gminy - gra obywatelska 

LIST do RADNEGO

Są różne sposoby wyrażenia swojego niezadowolenia z poczynań władz samorządowych. Jedną są listy do radnego. Jest szansa, że gdy zaniedbanie lub niedociągnięcie zostanie opisane, urzędnicy zatroszczą się o swoją opinię i zachcą je szybko naprawić. Możecie sami napisać krótki list do radnego informujący o dziurach w jezdni czy dzikich wysypiskach. Oto wzory pism:

Data:

Szanowny Pan ...............................................

Radny Gminy ………………………........…………..

Szanowny Panie Radny,

W imieniu mieszkańców ..................................... zwracam się z prośbą, aby Pan na najbliższym posiedzeniu Rady Gminy poruszył problem drogi gminnej z .................................... do .......................... Jakość tej drogi oraz jej pobocza jest fatalna. Dziury w asfalcie są kłopotliwe, wręcz niebezpieczne dla samochodów i kierowców. Przy wymijaniu się dużych aut lub autobusu można uszkodzić pojazd a nawet spowodować kolizję. Boki asfaltu są postrzępione i pełne dziur, co uniemożliwia jazdę a kierowca jest zmuszony przy takim manewrze zatrzymać się. Z drogi tej korzystają również rowerzyści. Są to głównie osoby starsze. Kiedy z naprzeciwka lub z tyłu jedzie duże auto, rowerzysta musi zjechać na to nierówne i dziurawe pobocze. Kończy się to utratą równowagi i upadkiem a nawet ciężkim uszkodzeniem ciała. Dodatkowym utrudnieniem jest stojąca woda na asfalcie, co powoduje, że dziury są niewidoczne(szczególnie niebezpieczny odcinek drogi jest przy byłym zakładzie). Rozwiązaniem byłoby naprawienie lub całkowity remont drogi oraz usypanie szerszego i równego pobocza. Pracę naprawcze mogliby wykonać bezrobotni pod fachowym nadzorem. W ten sposób kilku bezrobotnych miałoby zajęcie.

Z poważaniem

 

Data:

Szanowna Pani ……………………….........……………

Radna Gminy ......................................................

List w sprawie ulicy Osiedlowej

Szanowna Pani Radna,

Mieszkańców osiedla przy ulicy Osiedlowej cały czas doskwiera nieutwardzona ulica oraz doły, które w bardzo dużym stopniu utrudniają ruch i niszczą samochody. Kałuże, kamienie oraz brak chodników to utrapienie pieszych. Kolejną przeszkodą jest oświetlenie. Kiedy zapadnie zmrok, praktycznie nie ma możliwości poruszania się, ponieważ nic nie widać. Jedynym źródłem światła są latarnie z posesji mieszkańców, lecz niestety to i tak za mało.

Oto modernizacje warte rozpatrzenia:

  • utwardzenie ulicy,
  • zrobienie chodników,
  • oświetlenie ulicy.

Oto pozytywne skutki działań:

  • ułatwienie komunikacji,
  • wzrost bezpieczeństwa pieszych,
  • lepsza widoczność.

Dlatego, występuję z prośbą o podjęcie działań zmierzających do zmiany tej złej sytuacji. Modernizacja ta niewątpliwie ułatwi życie mieszkańcom osiedla przy ulicy Osiedlowej.

Z poważaniem

 

Data:

Szanowny Pan ……………………………..

Radny Gminy ……………...……………….

 

List/petycja w sprawie budowy obwodnicy

Szanowny Panie Radny,

W związku z nasilającym się ruchem samochodów w ....................................... (nazwa miejscowości), chciałbym przedstawić moje argumenty za budową obwodnicy .

Ruch w centrum naszego miasta od wielu lat się nasila, a w godzinach popołudniowych, gdy większość ludzi kończy pracę, miasto jest praktycznie sparaliżowane. Przebiegająca przez nasze miasto droga jest drogą krajową. Codziennie przejeżdża  nią  wiele samochodów ciężarowych, które niszczą nawierzchnię, a uporczywy hałas dodatkowo utrudnia życie mieszkańcom okolicznych domów.

Droga ta jest również zagrożeniem dla pieszych, zwłaszcza dzieci, a przejście na drugą stronę jezdni często graniczy z cudem.

Kolejnym argumentem przemawiającym za powstaniem obwodnicy są częste kolizje i wypadki drogowe, często z udziałem przechodniów. Tylko w ubiegłym roku miało miejsce 18 wypadków.

Z chwilą podjęcia stosownej uchwały będzie można pozyskać środki na budowę obwodnicy zarówno z Unii Europejskiej, jak również z budżetu Państwa, przy akceptacji Dyrekcji Krajowych Dróg Publicznych.

Jestem przekonany, że inwestycja ta mogłaby się przyczynić do rozwoju gospodarczego naszej gminy i powstania wielu dużych przedsiębiorstw, których tak potrzebujemy, by zmniejszyć bezrobocie w naszym regionie.

Liczę, że przedstawione przeze mnie argumenty weźmie Pan pod uwagę i na najbliższym posiedzeniu Rady Gminy będzie Pan głosował za przyjęciem uchwały dotyczącej budowy obwodnicy.

Z poważaniem

 

Data:

Szanowny Pan ...................................................

Radny Gminy .....................................................

 

Szanowny Panie Radny,

W imieniu mieszkańców naszego osiedla zwracam się do Pana z prośbą o interwencję w ważnej dla nas sprawie.

Ostatnio na naszym osiedlu wybudowano nową ulicę, co znacznie ułatwiło życie wielu mieszkańcom. Powstały jednak pewne zagrożenia. Nowa równa nawierzchnia skłania wielu kierowców do bardzo szybkiej jazdy, co zagraża bezpieczeństwu pieszych, szczególnie dzieci. Wiadomo, że na takim osiedlu dzieci jeżdżą na rowerach czy rolkach, biegają, a pędzący samochód jest niebezpieczeństwem ogromnym, bo na pewno nie wyhamuje na czas. Dwa razy interweniowała policja, zdarzyły się już stłuczki, ale to nie pomogło, nadal znajdują się amatorzy szybkiej jazdy.

Nasza prośba jest następująca: prosimy, aby interweniował pan w kompetentnych instytucjach w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa na naszym osiedlu. Aby były częste kontrole i wysokie kary, może ograniczniki prędkości ?

Dziękujemy za zajęcie się naszym problemem.

Z poważaniem 

 

Data:

Szanowan Pani ......................................

Radna Gminy .........................................

 

Szanowna Pani,

Obserwując życie i rozwój naszego miasta, odnotowujemy niepokojący wzrost liczby nowo budowanych supermarketów i centrów handlowych oraz brak obiektów dla ludzi starych. Pretekstem do napisania tego listu jest poruszający los starszej pani mieszkającej w mim bloku.

Pani Stanisława, po śmierci męża, nie posiada dostatecznych środków do życia. Jej choroba (jeździ na wózku inwalidzkim) nie pozwala na samodzielne życie. Nie ma rodziny, która by jej pomogłaby. Sąsiedzi, bardzo życzliwi i zaprzyjaźnieni ze starszą Panią, zainteresowali tą sprawą Miejsko Ośrodek Pomocy Społecznej i po kilku miesiącach Pani Stanisława otrzymała miejsce w Domu Spokojnej Starości pod Nidzicą. Wyjechała z miasta, zostawiając sąsiadów i znajomych, jedyne w jej życiu bliskie osoby.

Ta sytuacja uświadomiła nam, że w naszym mieście, które uchodzi za miasto z duszą, brakuje Domu Spokojnej Starości, miejsca bezpiecznego i przyjaznego ludziom starym, zasługującym na pomoc i szacunek.

W mieście jest wiele zabytkowych kamienic, które wymagają odrestaurowania. Na ten cel można pozyskać środki z Unii Europejskiej. W jednej z takich przedwojennych kamienic, przy ulicy Kościuszki 5, można - naszym zdaniem - zorganizować właśnie Dom Spokojnej Starości. Zdajemy sobie sprawę, że kamienica wymaga ocieplenia, remontu generalnego, czyli wielu nakładów finansowych. Znajduje się blisko centrum miasta, w pobliżu sklepów, przychodni lekarskich, a także parku i jeziora. Po zaadoptowaniu jej na potrzeby ludzi starszych byłaby idealnym domem dla osób, które los skazał na życie bez rodzin i pomocy ze strony bliskich.

Dlatego też zwracamy się z uprzejmą prośbą do Pani o rozpatrzenie naszej propozycji i przemyślenie tego problemu. Uważamy, że trzeba zająć się tym problemem. Nie chcemy, aby nasze miasto było miastem jedynie centrów handlowych i sklepów. Musimy zadbać o ludzi starszych, którzy na nasze miasto pracowali.

Z poważaniem

Załączone dokumenty

3. Kto rządzi w gminie, powiecie i województwie?

WYBIERZ ĆWICZENIE  JAK PRZYGOTOWAC SIĘ DO SPOTKANIA Z RADNYM/RADNĄ?  MŁODZI RADNI  W NASZEJ GMINIE  PRZED WYBORAMI  MOJE PIERWSZE WYBORY 

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO SPOTKANIA Z RADNYM/RADNĄ?

Z radnym/radną oczywiście najłatwiej spotkać się podczas sesji rady – może się jednak wtedy okazać, że nie będzie miał/mała dla ciebie za dużo czasu, by porozmawiać z tobą indywidualnie. Możesz się więc umówić na spotkanie w urzędzie gminy lub zaprosić radnego/radną do szkoły. Skorzystaj z naszych materiałów pomocniczych.

Pamiętaj, że...

Przed spotkaniem musisz się dowiedzieć, gdzie urzęduje radny/radna. A potem zatelefonować do sekretariatu i spytać, w jakim terminie możesz się z nim/nią spotkać. Przed spotkaniem powinieneś/powinnaś dobrze się przygotować do rozmowy, aby nie marnować jego/jej i swojego czasu. Musisz wiedzieć, czego chcesz się od niego dowiedzieć, dużo wcześniej przygotować też zestaw pytań.


Oto przykładowy zestaw pytań do radnego/radnej twojej miejscowości:

  • Jakie problemy społeczne według Pana/Pani występują w naszej miejscowości?
  • Która z wymienionych spraw jest szczególnie ważna i wymaga szybkiego rozwiązania?
  • Jaka jest przyczyna tego problemu?
  • Jakie są jego konsekwencje?
  • Jakie lokalne władze podejmują działania w tej sprawie?
  • Czy potrzebna jest do rozwiązania tego problemu pomoc władz, np. wojewódzkich?
  • Jakie są efekty działań podejmowanych przez władze lokalne?
  • Kto jest zainteresowany, kto odpowiada za tę sprawę?
  • Jak można rozwiązać ten problem?
  • Gdzie można zdobyć więcej informacji na ten temat?
  • Podczas rozmowy zachowuj się wobec radnego w sposób kulturalny.
  • Pamiętaj, aby nie przeciągać spotkania!

MŁODZI RADNI

W wielu gminach, szczególnie miejskich, istnieją młodzieżowe rady, złożone z przedstawicieli szkół. Czy w twojej gminie funkcjonuje młodzieżowa rada? Czym się zajmuje i jakie ma uprawnienia? Czy wiesz, kto w radzie reprezentuje twoją szkołę? Zapoznaj się z działalnością fundacji Civis Polonus.

Zobacz krótką relację na YouToube z obrad w Urzędzie Miasta Kleczewo z udziałem Radnych z Dziecięco-Młodzieżowej Rady TPD

Fundacja Civus Polonus stawia sobie za cel rozwijanie postaw obywatelskich umożliwiających jednostkom aktywne uczestniczenie w życiu publicznym. Dobre państwo jest bowiem wspólnotą otwartych, kompetentnych, zaangażowanych obywateli.

Fundacja podejmuje różnorodne działania wzmacniające potencjał jednostek jako obywateli. Stara się rozwijać kompetencje społeczne jednostek, które pozwalają współdziałać z innymi oraz brać odpowiedzialność za sprawy publiczne. Pracuje z przedstawicielami administracji publicznej, by wspólnie kreować mechanizmy udziału obywateli w procesach decyzyjnych. Tworzy programy aktywnej edukacji obywatelskiej na poziomie szkół i gmin.


Obszary działania fundacji

szkoła
lepsza edukacja obywatelska 

młodzież
większy wpływ na sferę publiczną 

obywatele
bardziej świadomi partnerzy administracji lokalnej 

publikacje
dla młodzieży
i obywateli 

W NASZEJ GMINIE

Zbierz informacje na temat władz twojej gminy i odpowiedz na pytania:

  • Ilu radnych liczy rada gminy?
  • Jakie ugrupowanie oni reprezentują?
  • Jakie komisje rady działają w gminie?
  • Jaką nazwę nosi komisja zajmująca się sprawami oświaty?
  • Jak można w twojej gminie zgłosić kandydata na radnego?
  • Kiedy odbywa się najbliższe posiedzenie rady?
  • Jak nazywa się twój burmistrz (wójt, prezydent miasta)?
  • Jakie instytucje (tzw. gminne jednostki organizacyjne) mu podlegają?

PRZED WYBORAMI

Przeczytaj, jak uczniowie z całej Polski przygotowali kampanie profrekwencyjne podczas młodzieżowych wyborów samorządowych w swoich szkołach w 2006 roku, organizowanych w ramach programu „Młodzi głosują”, i odpowiedz na pytania:

  • Co działo się w szkołach podczas młodzieżowych wyborów samorządowych w 2006 roku?
  • Które z działań uczniowskich wydają ci się najciekawsze i dlaczego?
  • Które moglibyście wykorzystać w swojej miejscowości przy okazji najbliższych wyborów?

Uwaga: Przy okazji wyborów samorządowych w 2014 roku nie organizowano akcji „Młodzi głosują”.
 

Młodzieżowe wybory samorządowe w 2006 roku

W programie „Młodzi głosują” w 2006 roku wzięło udział 715 szkół, z czego w 259 odbyły się młodzieżowe wybory samorządowe. Swój głos oddało 60 359 uczniów, a frekwencja wyborcza wyniosła 57,42%.

We wszystkich szkołach, które brały udział w programie, prowadzono lekcje na temat ordynacji wyborczej oraz uprawnień samorządów terytorialnych. Młodzi obywatele angażowali się też w kampanię na rzecz wysokiej frekwencji w wyborach samorządowych. Uczestnicy wykazali się dużą kreatywnością przy realizacji zadań profrekwencyjnych.

Uczniowie Gimnazjum nr 2 im. Roberta Schumana w Wałczu przeprowadzili ankietę wśród mieszkańców swej miejscowości dotyczącą ich partycypacji w wyborach lokalnych. Przygotowali też materiały zachęcające do udziału w wyborach oraz opracowali foldery „Wybory samorządowe w pigułce”, które gimnazjaliści rozdawali mieszkańcom. To jednak nie koniec ich działań. Skierowali także petycje do burmistrza i rady miasta, w których zwrócili uwagę na najważniejsze problemy ich miejscowości.

Gimnazjaliści z Krzewicy wzięli w warsztatach „Jak przygotować i przeprowadzić skuteczną kampanię wyborczą” oraz „Jak wygrać wybory”. W ten sposób poznali mechanizmy rządzące marketingiem politycznym. Dodatkowo utworzyli w szkole Centrum Informacji o Samorządzie Lokalnym, gdzie każdy zainteresowany mógł poszerzyć swą wiedzę o społeczności i władzy samorządowej. Uczniowie zadbali też o promocję wyborów i w tym celu stworzyli plakaty i ulotki informacyjne zachęcające do wzięcia udziału w głosowaniu.

Dużo działo się też w Zespole Szkół nr 1 im. Gustawa Morcinka w Tychach. Zorganizowano tam debatę „Czy warto chodzić na wybory”, a później na ulicach miasta odbył się happening „Demokracja to władza ludu. Ale nie tego, który zostaje w domu…”. Podczas tej akcji młodzież spacerowała ulicami miasta z transparentami promującymi udział w wyborach oraz rozdawała ulotki i foldery informacyjne. Dodatkowo wśród młodzieży ponadgimnazjalnej przeprowadzono wybory na prezydenta Tych. Kandydaci mogli się więc wykazać tworząc swój program i materiały wyborcze. Być może w przyszłości niektórym z nich przyda się to doświadczenie.

Wybory samorządowe

Od ukończenia 18. roku życia możesz głosować w wyborach samorządowych (tzw. czynne prawo wyborcze). Nie oznacza to, że możesz sam kandydować na wójta lub burmistrza, lub prezydenta miasta (tzw. bierne prawo wyborcze), tylko do rady gminy, powiatu, województwa, możesz kandydować od razu. Głosować możesz w lokalu wyborczym właściwym dla twojego miejsca zameldowania. Zanim dostaniesz kartę do głosowania, komisja poprosi cię o dowód osobisty (lub paszport) i sprawdzi, czy jesteś na liście uprawnionych do oddania głosu. Pamiętaj, że możesz zagłosować tylko na jednego kandydata.

Do 2018 roku kadencja rady gminy trwała cztery lata, a obecnie wybory samorządowe odbywają się co pięć lat. Członkiem rady, czyli radnym, może zostać każdy dorosły mieszkaniec gminy. Liczba radnych zależy od wielkości gminy. Głównym zadaniem organu wykonawczego jest realizacja uchwał podjętych przez radę gminy. Ponadto zajmuje się on administrowaniem własnością gminy (np. budynkami, drogami, komunikacją miejską), wykonywaniem budżetu oraz realizacją zadań własnych i zleconych.

Wszyscy mieszkańcy gminy są członkami wspólnoty samorządowej i mają prawo (ale nie obowiązek) uczestniczyć w życiu publicznym i rozstrzygać o sprawach gminy. Mieszkańcy gminy biorą więc udział w wyborach do rady gminy oraz przeprowadzanych jednocześnie wyborach burmistrzów, prezydentów miast i wójtów. Wybory te są powszechne, czyli może w nich uczestniczyć każdy mieszkaniec gminy mający w dniu wyborów ukończone 18 lat. Wszyscy mieszkańcy gminy uczestniczą w wyborach na równych zasadach – każdemu przysługuje jeden głos. W lokalach wyborczych umieszcza się specjalne kabiny z zasłoną umożliwiającą zachowanie tajności wyboru. Wybory są bezpośrednie – każdy oddaje głos osobiście (a nie np. przez narzeczonego jako swego przedstawiciela). Datę ich przeprowadzenia ustala premier. Obszar gminy liczący mniej niż 20 tysięcy obywateli dzieli się na jednomandatowe okręgi wyborcze, w których zgłaszani są kandydaci na radnych. Mandat otrzyma ten, kto zdobędzie w wyborach największą liczbę głosów (W gminach powyżej 20 tysięcy osób i w miastach na prawach powiatu głosowanie odbywa się w okręgach wielomandatowych i w systemie proporcjonalnym z 5-proc. progiem wyborczym; system ten obowiązuje także w wyborach do rad powiatu i sejmiku wojewódzkiego.

Nad właściwym przebiegiem wyborów czuwają komisje wyborcze (dwóch rodzajów – przeprowadzające głosowanie i liczące głosy), powołane spośród mieszkańców gminy. Do ich zadań należy między innymi rejestracja kandydatów na wójtów, burmistrzów, prezydentów miast i radnych zgłoszonych przez komitety wyborcze.

W czasie kampanii wyborczej każdy kandydat stara się dotrzeć do jak największej liczby wyborców i przekonać ich, że proponowane przez niego rozwiązania problemów gminy są najlepsze.

Frekwencja wyborcza

Czy twoim zdaniem łatwiej jest o wysoką frekwencję w wyborach parlamentarnych, czy w samorządowych? Podaj trzy argumenty na uzasadnienie swojej tezy, a potem sprawdź, w których wyborach zazwyczaj bierze udział większa liczba obywateli.

Zapoznaj się z „Poradnikiem wyborcy. Wybory samorządowe 2018 roku”, opracowanym przez Fundację im. St. Batorego w ramach akcji „Masz głos” (zob. załączone dokumenty).

MOJE PIERWSZE WYBORY

W dniu 21 października 2018 roku odbędą się wybory samorządowe.

A w których wyborach (prezydenckich, parlamentarnych, samorządowych, do Parlamentu Europejskiego) ty weźmiesz udział po raz pierwszy jako dorosły wyborca? Sprawdź, które z wyborów przypadają najbliżej twoich osiemnastych urodzin.

 

Zobacz spot, który zajął pierwsze miejsce w konkursie „Nakręć się na wybory” organizowanym przez Centrum Edukacji Obywatelskiej i Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Warszawie.

Skorzystaj z naszego „Przewodnika dla głosujących po raz pierwszy wyborach do Parlamentu Europejskiego” (zob. załączone dokumenty).

 

Załączone dokumenty